Lost Loves: ประวัติศาสตร์ไม่จางหาย เพราะถูกเก็บไว้ในภาพยนตร์

---

หนึ่งในสิ่งที่ประทับใจที่สุดกับการเดินทางไปกัมพูชาคือภาพยนตร์ที่ได้ดูในวันสุดท้าย และมันเป็นภาพยนตร์ของคนเขมรเสียด้วย ที่มีชื่อว่า Lost Loves

“It speaks Khmer, are you sure?” 

พนักงานขายตั๋วถามเราสามรอบ ก่อนจะขายตั๋วให้เราแบบงงๆ ก็แหงล่ะ นักท่องเที่ยวต่างชาติคนอื่นๆที่ Legend Cinemas มีแต่ต่อคิวดู Captain America ภาคสอง

จริงๆ แล้ว ไม่ใช่ว่าคนต่างชาติที่มาที่พนมเปญไม่อยากรู้เรื่องเขมรแดงหรอกนะ แต่พวกเขามีหนังเกี่ยวกับเขมรแดงเรื่องอื่นให้ดูอยู่แล้ว รวมถึงว่าพนักงานขายตั๋วที่โรง Legend พูดอังกฤษไม่ค่อยได้อีกด้วย เลยไม่สามารถอธิบายให้ชาวต่างชาติรู้ว่ามันคือหนังอะไร

Lost Loves เป็นภาพยนตร์ที่สร้างจากชีวิตจริงของ “อมรา” หญิงสาววัยกลางคน จากตระกูลชนชั้นกลาง (คนในครอบครัวเธอส่วนใหญ่เป็นครู) มีชีวิตที่สุขสบายที่กรุงพนมเปญ วันหนึ่งเธอ (และครอบครัว) ถูกพาตัวไปยังจังหวัดตาแก้ว แล้วอมราก็กลายเป็นชาวนาในนาข้าว ทำงานเยี่ยงทาสเพื่อรับใช้ “อองการ์” พล พต เป็นเวลาหลายปี ในยุคเขมรแดงเรืองอำนาจ ที่มีการสังหารหมู่คนเขมรนับล้าน

ถึงพล็อตจังฟังดูคล้ายหนัง 12 Years a Slave แต่ขอบอกเลยว่าเรื่องนี้สร้างก่อนหนังออสการ์เรื่องดังกล่าว (สร้างในปี 2012 – และต้องขอบคุณทางโรงภาพยนตร์ Legend Cinemas ที่เอามาฉายซ้ำ – เข้าใจว่าเป็นนโยบายของทางโรงที่รีรันหนังในประเทศอยู่เรื่อยๆ)

ที่กรุงพนมเปญ ในหมู่นักท่องเที่ยวชาวตะวันตก หนึ่งในกิจกรรมที่จัดได้ว่าเป็น “สิ่งที่ห้ามพลาด” คือการไปชมภาพยนตร์เรื่อง The Killing Fields หนังฮอลลีวู้ดปี 1984 ว่าด้วยชีวิตของนักข่าวอเมริกันผู้ไปทำข่าวที่พนมเปญในช่วงเขมรแดงปกครองประเทศ – มีจอห์น มัลโควิชเล่นด้วยนะ ที่โรงภาพยนตร์ The Flicks 2 แถวไนท์บาซาร์ ร่วมกับนักท่องเที่ยวต่างชาติคนอื่นๆ

กิจกรรมดังกล่าวป็อปปูลาร์มาก ถึงขนาดต้องจัดฉายทุกวัน และต้องจองก่อนจึงจะได้ดู สิ่งที่ทำให้เรารู้สึกดีเป็นพิเศษเอามากๆ คือเราตัดสินใจไม่ดู The Killing Fields กับกลุ่มนักท่องเที่ยวนานาชาติ แต่ไปชม Lost Loves ร่วมกับชาวกัมพูชาเจ้าของประเทศเอง

ว่ากันตามตรงถึงการถ่ายทำของ Lost Loves จะดีกว่าหนังกัมพูชาเรื่องอื่นๆ ที่เคยได้ดู แต่โดยรวมก็ยังถือว่าด้อยกว่าหนังชั้นดีในระดับอินเตอร์ เรื่องการแสดง หรือบท ยิ่งไม่ต้องพูดถึง นักแสดงหลายคนเล่นแข็งมาก (โดยเฉพาะนักแสดงเด็กและวัยรุ่น) และบทที่แทบจะไม่มีความซับซ้อนหรือมิติความลึกของตัวละครใดๆ ทั้งสิ้น แต่นั่นไม่ทำให้เราชอบหนังเรื่องนั้นน้อยลงไปกว่าเดิมเลย

แค่การได้เห็นภาพยนตร์ของคนกัมพูชา โดยคนกัมพูชา เพื่อคนกัมพูชา ซึ่งคนดูหลายคนก็น่าจะผ่านความทุกข์ยากแบบเดียวกับตัวเอกของเรื่องมาด้วยซ้ำ ที่กล้าเล่าถึงประวัติศาสตร์อันโหดร้ายที่เพิ่งผ่านพ้นไปไม่นานของประเทศ ทำให้เกิดความรู้สึก “อิน” ไปกับคนดูคนอื่นๆ ในโรงภาพยนตร์ จนกลายเป็นความประทับใจ ที่กลับบ้านแล้วยังลิืมไม่ลง จนต้องเอามาโพสต์ ไว้ ณ ที่นี้

ปล. นอกจากนี้ Lost Loves ยีังเป็นภาพยนตร์กัมพูชาแท้ๆ เรื่องแรกและเรื่องเดียวที่ได้เป็นตัวแทนประเทศกัมพูชาที่เข้าประกวดออสการ์สาขาภาพยนตร์ต่างประเทศอีกด้วยนะ หวังว่าจะมีคนเอามาจัดฉายในไทย