สองสามีภรรยากับภารกิจพลิกฟื้นผืนป่าเสื่อมโทรมด้วย “เปลือกส้ม”

---

20 ปีที่แล้ว พื้นที่ส่วนใหญ่ของอุทยานแห่งชาติ Guanacaste ที่ประเทศคอสตาริกา กลายเป็นป่าเสื่อมสภาพ เพราะถูกสัมปทานให้บริษัทเอกชนเอาไปใช้เพื่อทำอุตสาหกรรม ผืนดินไร้แร่ธาตุ มีแต่วัชพืชเติบโตในพื้นที่ แต่นักวิทยาศาสตร์สองคน ตัดสินใจสร้างความเปลี่ยนแปลง ให้ป่ากลับมาดีเหมือนเดิม

ในปี 1997 Daniel Janzen และ Winnie Hallwachs สามีภรรยา นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ผู้ดูแลโครงการที่อุทยานแห่งชาติที่คอสตาริกา ได้ติดต่อบริษัท Del Oro บริษัทผลิตน้ำส้มยักษ์ใหญ่ของประเทศ ซึ่งเป็นหนึ่งในองค์กรที่รุกล้ำพื้นที่ป่า และทำข้อตกลงที่วิน-วินว่าถ้า Del Oro ยอมยกพื้นที่ป่าบางที่ได้สัมปทานมาให้กับรัฐ Daniel กับ Winnie จะเอาเปลือกส้มจำนวน 12,000 ตัน ไปทิ้งให้ฟรีๆ

Del Oro ต้องเสียเงินจำนวนมากในการเผาทำลายหรือฝังกลบ การมีคนอาสานำเปลือกส้มเหล่านั้นไปกำจัดให้ฟรีๆ ทำให้ทางบริษัท say yes อย่างไม่ต้องสงสัย

เปลือกส้ม 12,000 ตัน ถูกลำเลียงใส่ท้ายรถบรรทุกขนาดใหญ่มากกว่า 1 พันคัน และเอาไปทิ้งบนผืนดินแห้งแล้งในอุทยานแห่งชาติ

หลังจากทิ้งเปลือกส้มไปแล้ว นักนิเวศน์วิทยาทั้งสองคนก็ออกไปจากพื้นที่ ปล่อยให้ธรรมชาติบำบัดตัวเอง

ผ่านไป 16 ปี นักวิจัยจากปรินซ์ตันลงพื้นที่ไปติดตามผล และพบว่าผืนดินตรงนั้นเขียวชอุ่มกลับมาเป็นป่าอีกครั้ง นั่นเป็นเพราะว่าเปลือกส้มได้ย่อยสลายเป็นแร่ธาตุ สร้างความอุดมสมบูรณ์ให้แก่ดิน จนพืชต่างๆ สามารถงอกงามได้ด้วยตัวเอง และเมื่อมีพืชพรรณเป็นแหล่งอาหารและที่อยู่ สัตว์ต่างๆ ก็พากันเดินทางมาตั้งรกรากในพื้นที่อีกครั้ง

งานวิจัยได้ข้อสรุปว่า “ผลที่ได้จากการทิ้งเปลือกส้มบนผืนดินนั้นยิ่งใหญ่ และเป็นหนึ่งในปัจจัยให้พืชหลากหลายสายพันธุ์ได้เติบโตขึ้นมา และเกิดพลังงานชีวมวลที่ได้จากการย่อยสลายของเปลือกส้มบนผิวดิน”

ตอนนี้ทางมหาวิทยาลัยปรินซ์ตันกำลังสรุปความรู้จากการทดลองของสองสามีภรรยานักนิเวศวิทยานี้ เพื่อที่จะนำมาใช้เป็นมาตรการในการจัดการดินเสื่อมสภาพต่อไป

นี่คือหนึ่งในผลงานที่ทำให้ Daniel Janzen และ Winnie Hallwachs ได้รางวัลมากมาย เช่น Frontiers of Knowledge Award ในปีนี้ ซึ่ง Daniel ในวัย 78 ปี ได้กล่าวไว้ว่า

“50% ของเราคือพื้นที่ระบบนิเวศน์เขตร้อน ที่ 2 ใน 3 ของประชากรโลกอาศัยอยู่ สิ่งที่เกิดขึ้นกับผืนป่าย่อมกระทบกับชีวิตคนจำนวนมาก ถ้าเราปล่อยให้ระบบนิเวศน์ถูกทำลาย”

เราช่วยป่า เพื่อให้ป่าช่วยเราให้ดำรงเผ่าพันธุ์ไว้ได้ นี่คือสิ่งที่คู่สามีภรรยา Daniel และ Winnie ยึดมั่นเสมอ